Perdelerin Aldığı Taban Devrilme Momenti (4.3.4.8)
Hesaplanan devrilme momentleri, TBDY 2018 Eğitimi Uygulama Örnekleri kitabında yer alan Örnek BA-2’de belirtildiği şekli ile otomatik gerçekleştirilir.
SİMGELER
BYS = Bina Yükseklik Sınıfı
c = Bağ kirişli (boşluklu) perde parçalarının enkesit ağırlık merkezleri arasındaki uzaklık
DTS = Deprem Tasarım Sınıfı
D = Dayanım Fazlalığı Kaysayısı
f(X)ixn,max = (X) deprem doğrultusu için binanın x ekseni doğrultusunda n’inci doğal titreşim modunda i’inci kata etkiyen enbüyük modal deprem yükü
Hi = Binanın bodrum katlarının üstündeki üst bölüm’de i’inci katın üst bölümün tabanından itibaren ölçülen yüksekliği
MDEV = Betonarme perdenin veya çaprazlı çerçevenin tabanında deprem yüklerinden meydana gelen devrilme momenti
M1, M2 = Bağ kirişli perdeyi oluşturan perde parçalarında deprem etkisinden tabanda elde edilen eğilme momentleri
Mo = Binanın tümü için deprem yüklerinden tabanda meydana gelen toplam devrilme momenti
M(X)oxn,max = (X) deprem doğrultusu için binanın x ekseni doğrultusunda n’inci titreşim moduna ait enbüyük modal taban devrilme momenti
m(X)txn = (X) deprem doğrultusu için binanın x ekseni doğrultusunda n’inci titreşim moduna ait taban kesme kuvveti modal etkin kütlesi
Nv = Deprem etkisinde bağ kirişli perdenin bağ kirişlerinde oluşan kesme kuvvetlerinin tüm perde yüksekliği boyunca toplamı olarak perde parçalarının tabanında oluşan birbirine eşit çekme ve basınç eksenel kuvvetleri
R = Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı
SaR(Tn) = n’inci titreşim moduna ait azaltılmış tasarım spektral ivmesi
V(X)txn,max = (X) deprem doğrultusu için binanın x ekseni doğrultusunda n’inci titreşim moduna ait enbüyük modal taban kesme kuvveti
TBDY Madde 4.3.2.3 , 4.3.4.5 ve 4.3.4.6 'da kullanılan perdelerin tabanında deprem yüklerinden meydana gelen devrilme momentlerinin toplamı, MDEV , değerleri boşluksuz perdeler için 4.5.3.7(d) veya 4.5.3.8(c) 'ye göre, boşluklu perdeler için 4.5.4.3 'e göre hesaplanır. Binanın tümü için deprem yüklerinden tabanda meydana gelen toplam devrilme momentin Mo değeri EK 4B.2.5 'de anlatılan 4.8.2 mod birleştirme yöntemi kullanılarak hesaplanır.
Bağ kirişli (boşluklu) perdenin taban devrilme momenti aşağıdaki denklem ile hesaplanır:
Burada MDEV bağ kirişli (boşluklu) perdenin tabanındaki toplam devrilme momentini, M1 ve M2 bağ kirişli perdeyi oluşturan perde parçalarında deprem etkisinden tabanda elde edilen eğilme momentlerini, NV ise deprem etkisinde bağ kirişlerinde oluşan kesme kuvvetlerinin tüm perde yüksekliği boyunca toplamı olarak, perde parçalarının tabanında oluşan birbirine eşit çekme ve basınç eksenel kuvvetlerine karşı gelmektedir. c, perde parçalarının enkesit ağırlık merkezleri arasındaki uzaklığı göstermektedir.
Yukarıdaki denklemde kullanılmak üzere M1, M2, NV ve MDEV parametreleri şu şekilde hesaplanır:
Boşluklu perde kontrolü gerçekleştirilecek eleman grubu sistemden ayrılır, ters üçgen birim yükleme katların ağırlıklarına göre dağıtılarak otomatik gerçekleştirilir. Bu hesapta birim yüklemenin değeri önemli değildir, sistemden ayrılan perde grubu ve bağ kirişleri kendi rijitlikleri oranında yük alırlar. Otomatik yapılan hesapta toplamda perde grubuna uygulanacak kuvvet belirlenir. Ardından bu kuvvet her kata kendi ağırlıkları bağlı olarak aşağıdaki denklemler kullanılarak dağıtılır. Dağıtılan kuvvet perde grubu merkezine uygulanır ve bu etki sonucunda elde edilen M1, M2, NV parametreleri yukarıdaki denklemde yerine konulur.
Binanın tümü için deprem yüklerinden tabanda meydana gelen toplam devrilme momentin Mo değeri EK 4B.2.5 'de anlatılan 4.8.2 mod birleştirme yöntemi kullanılarak hesaplanır. EK 4B.2.5 'e göre Verilen (X) deprem doğrultusu için tipik bir n’inci titreşim modunda, taşıyıcı sistemin x ekseni doğrultusunda enbüyük modal taban kesme kuvveti, V(X)txn,max ve buna karşı gelen enbüyük taban devrilme momenti M(X)oxn,max Denk.(4B.7) ile hesaplanır:
TBDY EK 4B.2.5 'e göre bulunan modal taban kesme kuvvetleri ve buna karşı gelen taban devrilme momenti 'nin hesaplandığı rapor örneği aşağıda verilmiştir.
Sonraki Konu
İlgili Konular