Kolon-Kiriş Kesme Güvenliği (15.5.2.5)
Mevcut yapıların doğrusal performans analizi değerlendirilmesinde, kolon-kiriş birleşim bölgelerinin kesme güvenliği 'ne göre eleman sünekliği kontrolü yapılır.
Mevcut bina değerlendirilmesinde kolon-kiriş birleşim bölgeleri kesme güvenliği kontrolü kullanılarak eleman süneklik kontrolü otomatik yapılır.
SİMGELER
As1 = Kolon-kiriş düğüm noktasının bir tarafında, kirişin negatif momentini karşılamak için üste konulan çekme donatısının toplam alanı
As2 = Kolon-kiriş düğüm noktasının As1 'e göre öbür tarafında, kirişin pozitif momentini karşılamak için alta konulan çekme donatısı toplam alanı
bj = Gözönüne alınan deprem doğrultusunda, birleşim bölgesine saplanan kirişin kolonla aynı genişlikte olması veya kolonun her iki yanından da taşması durumunda kolon genişliği, aksi durumda kirişin düşey orta ekseninden itibaren kolon kenarlarına olan mesafelerden küçük olanının iki katı
fck = Beton karakteristik silindir basınç dayanımı
fyk = Donatı çeliğinin karakteristik akma dayanımı
h = Kolonun gözönüne alınan deprem doğrultusundaki enkesit boyutu
ln = Kolonun kirişler arasında kalan serbest yüksekliği, kirişin kolon veya perde yüzleri arasında kalan serbest açıklığı
Ma = Kolonun sertbest yüksekliğinin alt ucunda, kolon kesme kuvvetinin hesabında esas alınan moment değeridir.
Mü = Kolonun sertbest yüksekliğinin üst ucunda, kolon kesme kuvvetinin hesabında esas alınan moment değeridir.
Ve = Kolon-kiriş birleşim bölgesinde hesaplanan tasarım kesme kuvveti
Vkol = Düğüm noktasının üstünde ve altında Bölüm 4 ’e göre hesaplanan kolon kesme kuvvetlerinin küçük olanı
Mevcut yapıların deprem etkisi altındaki performanslarının değerlendirilmesinde, doğrusal hesap yöntemleri ile deprem hesabı uygulanırken kolon-kiriş birleşim bölgelerinin kesme güvenliği 'ne göre eleman sünekliği kontrolü yapılmaktadır.
Betonarme kolon-kiriş birleşimlerinde tüm sınır durumları için birleşime etki eden kuvvetler TBDY 7.5.2 'de verilen Denk.(7.11) 'den hesaplanmaktadır.
Bu denklemde Ve , kolon-kiriş birleşim bölgesinde hesaplanan tasarım kesme kuvvetidir. As1 kolon-kiriş düğüm noktasının bir tarafında, kirişin negatif momentini karşılamak için üste konulan çekme donatısının toplam alanı, As2 kolon-kiriş düğüm noktasının As1 'e göre öbür tarafında, kirişin pozitif momentini karşılamak için alta konulan çekme donatısı toplam alanıdır. Yukarıdaki denklemde fyk donatı karakteristik akma dayanımını ifade eder. Ancak mevcut yapıların performans analizinde kolon-kiriş birleşim bölgesi süneklik kontrolü yapılırken fyk değeri yerine bilgi düzeyi katsayısı gözönüne alınarak mevcut malzeme dayanımı kullanılmaktadır.
Mevcut yapıların performans analizi eleman süneklik kontrolü yapılırken Denk.(7.11) 'de Vkol değeri TBDY 7.3.7 'de belirtilen Denk.(7.5) ile hesaplanmaktadır ( Vkol = Ve-(denk.7.5) ). Bu değer kolonların kesme güvenliği koşulunda hesaplanan bilgi düzeyi katsayısı gözönüne alınarak mevcut malzeme dayanımı ile hesaplanan kesme kuvveti değeridir. Ma ve Mü sırasıyla kolonun sertbest yüksekliğinin alt ve üst ucunda, kolon kesme kuvvetinin hesabında esas alınan moment değeridir. Kolonlar için Ve, Ma ve Mü hesabının detaylı açıklaması Kolonların Kesme Güvenliği Kontrolü başlığında anlatılmıştır. Ve, Ma ve Mü değerleri hesaplanırken kullanılan moment kapasitelerinde pekleşme etkisi gözönüne alınmamaktadır.
Kolon-kiriş birleşim kesme güvenliği hesabına esas Denk.(7.11) 'den hesaplanan Ve değeri, TBDY 7.5.2.2 'de verilen Denk.(7.12) ve Denk.(7.13) 'de verilen kesme dayanımlarını aşmamalıdır.
Yukarıdaki denklemde fck beton karakteristik basınç dayanımını ifade eder. Ancak mevcut yapıların performans analizinde kolon-kiriş birleşim bölgesi süneklik kontrolü yapılırken fck değeri yerine bilgi düzeyi katsayısı gözönüne alınarak mevcut malzeme dayanımı kullanılmaktadır.
Denk.(7.11) 'den hesaplanan Ve değeri aşağıda verilen Denk.(7.12) ve Denk.(7.13) 'de belirtilen sınır koşullarını sağlamıyor ise kolon-kiriş birleşim bölgesi gevrek olarak hasar gören eleman olarak tanımlanır. Koşullar sağlanıyor ise sünek eleman olarak sınıflandırılır.
Sonraki Konu