Bilgi Düzeyi Katsayıları (15.2.12)

Bilgi düzeyi katsayıları, mevcut binaların performans analizinde betonarme eleman kapasitelerinin hesaplanması için kullanılır. Bilgi düzeyleri, sınırlı bilgi düzeyi ve kapsamlı bilgi düzeyi olarak sınıflandırılır. Mevcut malzeme dayanımları bilgi düzeyi katsayıları ile çarpılır ve moment-eğrilik hesabı kullanılarak eleman kapasiteleri hesaplanır.

Mevcut binaların bilgi düzeyi kullanıcı tarafından seçilmektedir.

Seçilen bilgi düzeyine göre mevcut malzeme dayanımlarına göre eleman kapasiteleri otomatik olarak hesaplanır

SİMGELER

f_ck = Beton karakteristik basınç dayanımı
f_co = Sargısız betonun basınç dayanımı
f_yk = Donatı çeliğinin karakteristik akma dayanımı
f_sy = Donatı çeliğinin akma dayanımı

TBDY 15.2.2 'de belirtildiği şekli ile 15.2.4 ve 15.2.5 'te açıklanan ölçümler dikkate alınarak seçilen bilgi düzeyine göre, TBDY Tablo 15.1 'de verilen Bilgi Düzeyi Katsayısı eleman kapasitelerinde uygulanmaktadır. Eleman kapasitelerinin hesabında mevcut malzeme dayanımları kullanılmaktadır ve bu değerler de ölçümlerde elde edilen değerlerdir. Binanın bilgi düzeyine göre mevcut malzeme dayanımları, bilgi düzeyi katsayısı ile çarpılarak eleman kapasiteleri bulunur.

Eleman kapasiteleri beton ve donatı çeliğinin gerilme-birim şekildeğiştirme bağıntıları ile bulunan malzeme modelleri kullanılarak oluşturulan moment-eğirilik bağıntısı ile bulunur.

Mevcut malzeme dayanımları, malzemenin karakteristik veya binadan alınan örneklerden elde edilen dayanımıdır. Beton için bu karakteristik basınç dayanımı f_ck, donatı için karakteristik akma dayanımı f_yk olarak isimlendirilmektedir.

Örneğin C25 beton sınıfındaki bir betonda ölçümler sonucu karakteristik basınç 25MPa olarak sonuçlandırılmış olsun. Bu durumda betonun karakteristik basınç dayanımı f_ck=25 MPa değeridir.

Eğer bu beton sınıfı mevcut bir yapı için ŞGDT yaklaşımında kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “kapsamlı” olarak seçilmiş ise plastik mafsal tanımlanırken kullanılan beton basınç dayanımı f_co=f_ck=25 MPa değeridir.
Eğer bu beton sınıfı mevcut bir yapı için ŞGDT yaklaşımında kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “sınırlı” olarak seçilmiş ise plastik mafsal tanımlanırken kullanılan beton basınç dayanımı f_co=0.75f_ck=18.75 MPa değeridir.

Örneğin S420 sınıfındaki bir donatıda ölçümler sonucu karakteristik akma dayanımı 420MPa olarak sonuçlandırılmış olsun. Bu durumda donatının karakteristik akma dayanımı f_yk=420 MPa değeridir.

Eğer bu donatı sınıfı mevcut bir yapı için ŞGDT yaklaşımında kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “kapsamlı” olarak seçilmiş ise plastik mafsal tanımlanırken kullanılan donatı akma dayanımı f_sy=f_yk=420 MPa değeridir.
Eğer bu beton sınıfı mevcut bir yapı için ŞGDT yaklaşımında kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “sınırlı” olarak seçilmiş ise plastik mafsal tanımlanırken kullanılan donatı akma dayanımı f_sy=0.75f_yk=315 MPa

Beton basınç dayanımı f_co ve donatı akma dayanımı f_sy değerleri mevcut malzeme dayanımları ve bilgi düzeyi katsayısı kullanılarak bulunduktan sonra (Beton ve Donatı Çeliği için Gerilme-Şekildeğiştirme Bağıntıları ) başlığında detaylıca anlatılan malzeme gerilme-birim şekildeğiştirme bağıntıları oluşturulur. Aşağıdaki resimde sırasıyla beton ve donatı çeliğinin gerilme birim şekildeğiştirme grafikleri gösterilmiştir. Bu bağıntılar kullanılarak elde edilen moment-eğrilik grafiği sonucunda plastik mafsal tanımlaması yapılır.

Sonraki Konu

Betonarme Binalarda Sınırlı Bilgi Düzeyi

İlgili Konular