(7.6.7) Örnek Hesap
Örnek
Aşağıda plan görüntüsü verilen ve her bir kat yüksekliği 3m olan 8 katlı yapının GP1 isimli perde grubuna ait P04 perde kolunun G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altında tasarım kesme kuvveti değerleri hesaplanacaktır. Yapı X yönünde süneklik düzeyi yüksek bağ kirişli perde çerçeve sistemi olduğundan bu yönde R=8 ve D=2.5, Y yönünde süneklik düzeyi yüksek bağ boşluksuz perde çerçeve sistemi olduğundan R=7 ve D=2.5 olarak dikkate alınmaktadır.
GP1 grup perdesi için Hw=3×8=24m 'dir. lw=4.25m olduğundan Hw/lw=24/4.25=5.65 > 2.0 olarak bulunmuştur. Bu durumda GP1 grup perdesinin Hw/3 yüksekliğinin alt bölgesinde bulunan kesitleri için tasarım kesme kuvveti değerleri aşağıdaki gibi bulunmaktadır.
Düşey yüklerden ve deprem etkilerinden GP1 grup perdesinin tabanına etki eden kesme kuvveti, V2, ve eğilme momenti, M3, değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Burada Ex ve Ey değerleri, ekdışmerkezlik etkisi ve Eşdeğer Taban Kesme Kuvveti Büyütme Katsayısı dikkate alınarak yazılmıştır.
GP1 grup perde tabanında oluşan iç kuvvetler | G' | Q' | Ex | Ey | Ez(G) |
|---|---|---|---|---|---|
Kesme Kuvveti (V2) | 1.013 tf | 0.229 tf | 26.633 tf | 41.930 tf | 0.445 tf |
Eğilme Momenti (M3) | 66.383 tfm | 17.210 tfm | 211.389 tfm | 361.138 tfm | 29.173 tfm |
TBDY Denklem 7.16 'da gösterilen Vd ve (Md)t değerleri sırasıyla yük katsayıları ile çarpılmış düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında hesaplanan kesme kuvveti ve eğilme momenti değerleridir. Bu durumda G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu için Vd ve (Md)t;
Vd = (-1.013) + (-0.229) - (41.930) - 0.3×(26.663) + 0.3×(-0.445) = -51.295 tf
(Md)t = (66.383) + (17.210) - (361.138) - 0.3×(211.389) + 0.3×(29.173) = -333.63 tfm
olarak bulunmuştur.
Dinamik büyütme katsayısı Y yönünde boşluksuz perde olduğu için βv=1.5 olarak alınmıştır. G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altındaki eksenel kuvvet ve iki eksenli eğilme dikkate alınarak yapılan moment eğrilik analizi sonucunda GP1 grup perdesinin taban kesitinde fck ve fyk malzeme dayanımları kullanılarak bulunan taşıma gücü momenti (Mp)t=2030.66 tfm olarak bulunmuştur. Bu durumda Denklem 7.16 ile bulunan Ve' değeri;
olarak bulunmuştur.TBDY Madde 7.6.6.3 'e göre Denklem 7.16 ile bulunanan Ve' kesme kuvveti değerinin, G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altında depremden hesaplanan kesme kuvvetlerinin 1.2D (boşluksuz perdeler) katı ile büyütülmesinden elde edilen kesme kuvveti değeri, Ve, ile karşılaştırılması gerekmektedir. Ve ve Ve' değerinden küçük olan kesme kuvveti değeri tasarım kesme kuvveti değeri olarak kullanılacaktır. Bu durumda G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altında deprem yüklerinin 1.2D kat büyütülmesi ile elde edilen kesme kuvveti değeri,
Ve = (1.013) + (-0.229) - (1.2×2.5×41.930) 0.3×(1.2×2.5×26.663) + 0.3×(-0.445) = -151.63 tf
olarak bulunmuştur.
Ve = -151.63 tf ve Ve' = 469.83 tf olarak bulunduğundan GP1 perdesinin P04 kolu tabanı için enine donatı hesabında kullanılan tasarım kesme kuvveti,
Ve = -151.63 tf
olarak dikkate alınmaktadır.
GP1 grup perdesinin Hw/3 yüksekliğinin üst bölgesinde bulunan kesitleri için tasarım kesme kuvveti değerleri bulunurken yukarıdaki işlemlere ek olarak TBDY Şekil 7.12c 'de belirtilen doğrusallaştırılmış tasarım kesme kuvveti diyagramı kullanılmaktadır.
Şekil 1a 'da G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altında düşey yükler ve deprem yüklerinin ortak etkisi altında oluşan kesme kuvveti, Vd, diyagramı yeşil çizgiler ile gösterilmiştir.
Şekil 1b 'de G'+Q'-Ey-0.3Ex+0.3Ez yükleme kombinasyonu altında düşey yükler ve deprem yüklerinin 1.2D katı ile büyütülmesi sonucu elde edilen kesme kuvveti Ve ve Denklem 7.16 ile elde edilen kesme kuvveti, Ve', değerlerinin karşılaştırılması ile elde edilen kesme kuvveti diyagramı mavi çizgiler ile gösterilmiştir. (TBDY Madde 7.6.6.3)
Şekil 1c 'de Tasarım Kesme Kuvveti diyagramı gösterilmiştir. Bu kesme kuvveti diyagramında Hw/3 yüksekliğinin alt bölümü Şekil 1b 'de gösterilen kesme kuvveti diyagramı ile aynı değerlere sahiptir. Hw/3 yüksekliğinin üst bölümünde ise TBDY Şekil 7.12c 'de bahsedilen doğrusallaştırılmış kesme kuvveti diyagramı kırmızı çizgiler ile gösterilmiştir. Bu kesme kuvveti diyagramında Vd(yeşil) ve Ve(mavi) değerleri de gösterilmiştir.
GP1 grup perdesinin P03 ve P05 kolları için yukarıdaki işlemlerin aynısı uygulanmaktadır. Grup perdelerin tüm kolları için her bir yükleme kombinasyonu altında yukarıdaki işlemler uygulanır ve en uygunsuz durum enine donatı tasarımında kullanılır. TBDY Madde 7.6.7 'ye göre bulunan perde kesme dayanımı ile sonuçlar karşılaştırılarak seçilen enine donatının uygunluğu kontrol edilmektedir.
Sonraki Konu