Röleve ve Bilgi Toplama (RYTEİE 4.1)
Taşıyıcı eleman kapasiteleri, seçilen Bilgi Düzeyi Katsayısı 'na göre mevcut malzeme dayanımı ile çarpılarak otomatik hesaplanır.
Taşıyıcı eleman kapasiteleri, girilen donatı korozyonu ve donatı gerçekleşme katsayıları gözönüne alınarak otomatik hesaplanır.
Bina bilgi düzeyi kullanıcı tarafından belirlenir ve Bilgi Düzeyi Katsayısı kullanıcı tarafından seçilir.
Mevcut Malzeme Dayanımı değerleri kullanıcı tarafından belirlenir.
Mevcut donatı akma dayanımları, korozyon katsayıları ve donatı gerçekleşme katsayıları kullanıcı tarafından belirlenir.
SİMGELER
fcm = Mevcut beton basınç dayanımı [MPa]
fym = Boyuna donatının mevcut akma dayanımı
fywm = Enine donatının mevcut akma dayanımı
RYTEİE 4.1.4 'e göre binalar için Bilgi Düzeyi Katsayıları Tablo 4.1 'de verilmiştir.
Risk Tespiti hesabında taşıyıcı eleman kapasiteleri (kolon, kiriş veya perde) hesaplanırken girilen mevcut malzeme dayanımı seçilen bilgi düzeyi katsayıları ile çarpılarak hesaplanır. Bu durumda Asgari Bilgi Düzeyi olan bir bina için taşıyıcı eleman kapasitesi daha düşük bir değer hesaplanacaktır. Aşağıdaki resimde Riskli Bina Analizi Ayarları penceresi gösterilmiş ve Yapı Bilgi Düzeyi seçimi kırmızı çerçeve ile işaretlenmiştir.
RYTEİE 4.1.6 'ya göre binalar için Mevcut donatı akma dayanımı (fym, fywm) donatı türüne bağlı tespit edilecektir. Sıyırma işlemi neticesinde donatısında korozyon gözlenen elemanlar ve korozyon sebebi ile meydana gelen donatı çapındaki azalma miktarı belirlenecektir. Eğer donatıda herhangi bir korozyon meydana gelmiş ise bu durumun modelde tanımlanması gerekir. Eleman özelliklerinden (kolon, kiriş veya perde) Performans Analizi sekmesinde bulunan Donatı korozyonu çarpanı değeri ile bu durum tanımlanabilir. Bunun yanında yetersiz kenetlenme boyu tespit edilmiş ise Yetersiz kenetlenme boyu akma gerilmesi çarpanı değeri ile bu koşul tanımlanabilir. Bu değerler 1 'den küçük bir katsayıdır eleman kapasiteleri hesaplanırken mevcut donatı alanı, girilen katsayı ile çarpılarak azaltılır.
Aşağıdaki resimde Riskli Bina Analizi Ayarları penceresi gösterilmiş ve Donatı gerçekleşme katsayısı bölümü kırmızı çerçeve ile işaretlenmiştir. Bu bölüm kullanılarak binadaki tüm taşıyıcı sistem elemanlarında Donatı gerçekleşme katsayısı girilebilir.
Eleman kapasiteleri beton ve donatı çeliğinin gerilme-birim şekildeğiştirme bağıntıları ile bulunan malzeme modelleri kullanılarak oluşturulan moment-eğirilik bağıntısı ile bulunur.
Mevcut malzeme dayanımları, malzemenin karakteristik veya binadan alınan örneklerden elde edilen dayanımıdır. Beton için bu karakteristik basınç dayanımı fcm, donatı için karakteristik akma dayanımı fym olarak isimlendirilmektedir.
Örneğin C25 beton sınıfındaki bir betonda ölçümler sonucu karakteristik basınç 25MPa olarak sonuçlandırılmış olsun. Bu durumda betonun karakteristik basınç dayanımı fcm =25 MPa değeridir.
Eğer mevcut bir yapı için Riskli Bina Analizi ve değerlendirmesinde bu beton sınıfı kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “kapsamlı” olarak seçilmiş ise taşıyıcı eleman kapasiteleri hesaplanırken kullanılan beton basınç dayanımı fco=fcm=25 MPa değeridir.
Eğer mevcut bir yapı için Riskli Bina Analizi ve değerlendirmesinde bu beton sınıfı kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “sınırlı” olarak seçilmiş ise taşıyıcı eleman kapasiteleri hesaplanırken kullanılan beton basınç dayanımı fco=0.9*fcm= 22.5MPa değeridir.
Örneğin S420 sınıfındaki bir donatıda ölçümler sonucu karakteristik akma dayanımı 420MPa olarak sonuçlandırılmış olsun. Bu durumda donatının karakteristik akma dayanımı fym=420 MPa değeridir.
Eğer mevcut bir yapı için Riskli Bina Analizi ve değerlendirmesinde bu donatı sınıfı kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “kapsamlı” olarak seçilmiş ise taşıyıcı eleman kapasiteleri hesaplanırken kullanılan donatı akma dayanımı fsy=fym=420 MPa değeridir.
Eğer mevcut bir yapı için Riskli Bina Analizi ve değerlendirmesinde bu donatı sınıfı kullanılacak olursa ve bilgi düzeyi “sınırlı” olarak seçilmiş ise taşıyıcı eleman kapasiteleri hesaplanırken kullanılan donatı akma dayanımı fsy=0.9*fym=378MPa değeridir.
Beton basınç dayanımı fco ve donatı akma dayanımı fsy değerleri mevcut malzeme dayanımları ve bilgi düzeyi katsayısı kullanılarak bulunduktan sonra (Beton ve Donatı Çeliği için Gerilme-Şekildeğiştirme Bağıntıları) başlığında detaylıca anlatılan malzeme gerilme-birim şekildeğiştirme bağıntıları oluşturulur. Bu bağıntılar kullanılarak elde edilen moment-eğrilik grafiği sonucunda eleman akma dayanımı, akma eğriliği, Göçme momenti ve göçme eğriliği (kapasiteyi belirleyen değer) hesaplanır.
Sonraki Konu